reporter.gr - 4 days ago

Πριν από δώδεκα χρόνια, το βιβλιοπωλείο «Επί λέξει» άνοιξε στον αριθμό 32 της οδού Ακαδημίας. Αφού κατάφερε να μείνει όρθιο στα δύσκολα χρόνια της κρίσης, κατέβασε οριστικά ρολά στις 7 Οκτωβρίου του 2025.Η απόφαση για το κλείσιμο είχε ληφθεί κάποιους μήνες νωρίτερα και είχε ανακοινωθεί τον περασμένο Μάιο, αφού – σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες του – ο υπερδιπλασιασμός του ενοικίου δεν άφηνε κανένα περιθώριο για την επιβίωση του βιβλιοπωλείου. Πρόθεση της ιδιοκτήτριάς του, Μαρίας Παπαγεωργίου, η οποία δουλεύει στον χώρο του βιβλίου για πάνω από σαράντα χρόνια, δεν ήταν – όπως έχει πει η ίδια – να κλείσει το «Επί λέξει» εν μία νυκτί. Αντιθέτως, σκόπευε να δρομολογήσει τη μεταβίβασή του σε κάποιον άλλον, ο οποίος θα μπορούσε να εγγυηθεί τη συνέχεια του χώρου, και η ίδια, μετά από μία μεταβατική περίοδο, να αποσυρόταν. Ωστόσο, η υπέρογκη αύξηση του ενοικίου που – σύμφωνα με την ιδιοκτήτρια εταιρεία – ήρθε ως φυσική συνέπεια της αναβάθμισης της περιοχής και της ενίσχυσης του εμπορικού της ενδιαφέροντος, σε σχέση με το 2013 οπότε και άνοιξε το «Επί λέξει», ανέτρεψε τα σχέδια. Το ενοίκιο που ζητήθηκε, μετά τη λήξη της υπάρχουσας σύμβασης, ήταν 5.000 ευρώ (από 2.200 μέχρι τότε), κόστος που ένα σχετικά μικρό, συνοικιακό βιβλιοπωλείο είναι αδύνατο να καλύψει. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς του βιβλίου, τα υψηλά ενοίκια δεν είναι το μοναδικό (συχνά απροσπέλαστο, όπως φάνηκε) εμπόδιο, με το οποίο έρχονται αντιμέτωπα τα μικρά βιβλιοπωλεία. Την επιβίωσή τους θέτει, επίσης, εν αμφιβόλω και το γεγονός πως δυσκολεύονται να έχουν ανταγωνιστικές τιμές και να κάνουν μεγάλες εκπτώσεις, όπως τα μεγαλύτερα βιβλιοπωλεία, από τη στιγμή που εξαρχής αγοράζουν τα βιβλία με πολύ μικρότερο ποσοστό έκπτωσης. Για τον ίδιο λόγο, δυσκολεύονται, επίσης, να κάνουν συχνά μπαζάρ, πρακτική που εδώ και πολλά χρόνια ακολουθούν οι γνωστότεροι εκδοτικοί οίκοι της χώρας, κατά μέσο όρο δύο φορές ετησίως, βγάζοντας στην αγορά πολλά βιβλία τους ακόμη και στη μισή τιμή. Στην ουσία, αυτό που ξεχωρίζει τα μικρά συνοικιακά βιβλιοπωλεία – είτε βρίσκονται στο κέντρο της πόλης, είτε όχι – είναι ότι αποτελούν σημεία συνάντησης, μικρές κοιτίδες όπου ενδυναμώνεται η σχέση με τη γειτονιά και τους ανθρώπους της, χτίζονται φιλίες και δημιουργείται μία ιδιότυπη κοινότητα. Όπως όλα τα συνοικιακά καταστήματα, έτσι και τα μικρά βιβλιοπωλεία «ριζώνουν» στις γειτονιές που ανοίγουν, δεν είναι απρόσωπα ούτε μοιάζουν με τις μεγάλες αλυσίδες, αλλά έχουν τη δική τους ιδιαίτερη ταυτότητα και αποκτούν μία ξεχωριστή θέση στην καθημερινότητα των κατοίκων. Τι γίνεται, ωστόσο, όσο οι αναγνώστες μειώνονται; Σύμφωνα με το Eurostat, τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι το 2022 το 43% των Ελλήνων δήλωσε πως σε διάστημα ενός έτους διάβασε τουλάχιστον ένα βιβλίο. Αυτό φέρνει τη χώρα μας στην 20ή θέση, αρκετά χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που κυμαίνεται στο 53%. Επίσης, το 30,7% δήλωσε πως – και πάλι σε διάστημα ενός έτους – διάβασε λιγότερα από πέντε βιβλία, το 7,8% από πέντε έως εννιά και μόλις το 4,5% ότι διάβασε τουλάχιστον δέκα. Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΣΔΕΛ, το 2024 η ελληνική βιβλιοπαραγωγή έφτασε τα 11.312 βιβλία, τα 10.701 εκ των οποίων έντυπα, ενώ τα μεταφρασμένα έργα κατέγραψαν μία μικρή αύξηση και ανέβηκαν στα 3.579 σε σχέση με 3.389 το 2023. Όσο για τις τιμές, αυτές το προηγούμενο έτος αυξήθηκαν κατά 2,73%, αντανακλώντας τον πληθωρισμό, με αποτέλεσμα η μέση τιμή του βιβλίου να φτάσει τα 17,63 ευρώ, με τις κατηγορίες των εκπαιδευτικών, των παιδικών και των επιστημονικών να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη αύξηση. Η «πίτα» της αγοράς στα μεγάλα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία Σε άλλη έρευνα του ΟΣΔΕΛ, που δημοσιεύτηκε την άνοιξη του 2025, φαίνεται πως τα μεγάλα ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία στα αστικά κέντρα απολαμβάνουν το μεγαλύτερο ποσοστό διείσδυσης στην αγορά του βιβλίου, ενώ ακολουθούν οι μεγάλες εξειδικευμένες αλυσίδες και τα συνοικιακά βιβλιοπωλεία έρχονται τρίτα. Ενδιαφέρον, μάλιστα, είναι το εύρημα πως οι πελάτες των μικρών, ανεξάρτητων, συνοικιακών βιβλιοπωλείων είναι κατά κύριο λόγο συγκυριακοί και λιγότερο συστηματικοί. Ωστόσο, τα βιβλιοπωλεία του είδους καθίστανται ελκυστικότερα – σύμφωνα με τους ερωτηθέντες – χάρη στην πιο «στενή» και φιλική σχέση που μπορεί να δημιουργηθεί ανάμεσα στον υπάλληλο (ή ιδιοκτήτη) και τον πελάτη. Επιστρέφοντας στο «Επί λέξει», οι ιδιοκτήτες του βιβλιοπωλείου, στην αποχαιρετιστήρια ανακοίνωσή τους, την τελευταία ανάρτηση στη σελίδα του βιβλιοπωλείου στο Facebook, ευχαρίστησαν το κοινό, παροτρύνοντάς το να στηρίζει τα μικρά βιβλιοπωλεία. «Ήρθε η ώρα του αποχαιρετισμού. Δεν υπάρχουν λόγια, και το ευχαριστώ είναι λίγο, για να εκφράσουν τα συναισθήματά μας. Για την απέραντη αγάπη, για την κατανόηση, για την εμπιστοσύνη. Σας ευχαριστούμε λοιπόν όλους, τους αναγνώστες, τους συγγραφείς, τους εκδότες. Πιστεύουμε ότι, στην υπόθεση του βιβλίου, το Επί Λέξει ένα λιθαράκι το έβαλε. […] Να είστε όλοι καλά, να διαβάζετε και να στηρίζετε τα μικρά βιβλιοπωλεία», έγραψαν. Από τα σχόλια και τις αντιδράσεις κάτω από την ανάρτηση φαίνεται πως, πράγματι, το «Επί λέξει» κατάφερε να βάλει «ένα λιθαράκι», ως ένας χώρος συνάντησης αναγνωστών, συγγραφέων και ανθρώπων του πολιτισμού, όπου συστηματικά φιλοξενούνταν βιβλιοπαρουσιάσεις και εκδηλώσεις, σε ένα από τα κεντρικότερα σημεία της Αθήνας, εδώ και πάνω από μία δεκαετία. #ΕΠΙ_ΛΕΞΕΙ #ΒΙΒΛΙΑ #Βιβλιοπωλείο #βιβλιοπωλεία

Latest News

Hashtags:   

Τέλος

 | 

εποχής

 | 

λέξει

 | 

αγώνας

 | 

επιβίωσης

 | 

μικρών

 | 

βιβλιοπωλείων

 | 

Sources